Η νέα φάση της έρευνας

Η μελέτη του υλικού και η τελική δημοσίευση της ανασκαφής

Τη συνέχεια της έρευνας στο Δισπηλιό ανέλαβε ο Καθηγητής του ΑΠΘ Κώστας Κωτσάκης, από το 2014. Στη φάση αυτή προστέθηκαν στην έρευνα και νέα ερωτήματα: καταρχάς πώς ήταν το άμεσο περιβάλλον της θέσης δίπλα στη λίμνη, πώς επηρέαζε την αγροτική δραστηριότητα αλλά και τη ζωή των κατοίκων, ποιες ήταν οι πρακτικές και οι στρατηγικές των γεωργοκτηνοτρόφων, ποιο ήταν το αποτύπωμα του ανθρώπου στο περιβάλλον της περιοχής, και πρόσφατα, πώς ήταν το κλίμα και οι μεταβολές του την εποχή εκείνη στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή. Αυτά τα ερωτήματα απαιτούν ειδικούς επιστήμονες και προηγμένες αναλυτικές μεθόδους. Η ερευνητική ομάδα του Δισπηλιού ενισχύθηκε από το 2018 με την έναρξη της συνεργασίας του ΑΠΘ με τα πανεπιστήμια της Βέρνης και της Οξφόρδης. Η γόνιμη συνεργασία των τριών πανεπιστημίων χρηματοδοτήθηκε από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα "EXPLO: Exploring the dynamics and causes of prehistoric land use change in the cradle of European farming".

Μέσω του EXPLO, οι ειδικοί των τριών πανεπιστημίων χρονολόγησαν του πασσάλους του Δισπηλιού, ανασύνθεσαν το κλίμα και το περιβάλλον της περιοχής και προσέγγισαν τις ουσιαστικές παραμέτρους της νεολιθικής αγροτικής δραστηριότητας.

Έτσι, διαθέτουμε τώρα μια πρωτοποριακή εικόνα της νεολιθικής ζωής στο Δισπηλιό που δεν περιορίζεται μόνο σε υλικά κατάλοιπα, όπως συνήθως συμβαίνει στις αρχαιολογικές ανασκαφές.